Chang Z, D'Onofrio BM, Quinn PD, Lichtenstein P, Larsson H.

Medication for Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder and Risk for Depression:

A Nationwide Longitudinal Cohort Study.

Biological Psychiatry. 2016 Feb 23. doi: 10.1016/j.biopsych.2016.02.018. [Epub ahead of print]

Op alle leeftijden gaat ADHD gepaard met comorbide psychiatrische stoornissen, en depressie is daarbij een van de meest voorkomende stoornissen. Een elegant Zweeds onderzoek heeft de meerwaarde van ADHD behandeling voor de aanpak van deze stemmingsstoornis kunnen aantonen.

Eens te meer is dit onderzoek gebaseerd op de uitstekende bevolkingsregisters, die in Scandinavië gebruikelijk zijn. Hierin worden medische en ook psychiatrische diagnosen netjes geregistreerd, waardoor deze ook voor onderzoeksdoeleinden gebruikt kunnen worden. Wanneer ook in Nederland?

Voor dit onderzoek werd een cohort geselecteerd van 38.752 ADHD patiënten, geboren tussen 1960 en 1998, en hun medicijngebruik in de periode van 2006 tot 2008 werd nagegaan. Vervolgens werd gekeken naar het optreden van een depressie bij de deelnemers gedurende 2009.  De prevalentie van depressie was 43% lager in de medicamenteus behandelde groep dan in de groep die geen medicatie gebruikte. Interessant was verder dat depressie even vaak bleek voor te komen bij patiënten die al eerder een depressie hadden gehad, als bij patiënten zonder eerdere depressie. Voor patiënten die depressies doormaakten, bleek dit 20% minder vaak te gebeuren in periodes dat ze ADHD-medicatie gebruikten in vergelijking met de perioden zonder medicatie.

Dit onderzoek levert vele interessante conclusies op, in de eerste plaats dat het gebruik van ADHD-medicatie het risico op depressieve episoden niet vergroot, maar eerder een beschermend effect lijkt te hebben (overigens is dit strict genomen in dit onderzoek enkel voor stimulantia aangetoond, omdat de groep die atomoxetine gebruikte, te klein was om geldige conclusies toe te laten). Een effectieve behandeling van ADHD verbetert dus niet alleen de ADHD-symptomen, maar kan ook een positief effect hebben op de comorbide psychiatrische stoornissen. En dit is ook belangrijk voor patiënten bij wie de ADHD nog niet eerder is vastgesteld, en die zich bij de hulpverlening melden met een depressie. Het opsporen en behandelen van hun ADHD kan op die manier helpen hun stemmingsstoornis beter onder controle te krijgen.

Pieter-Jan Carpentier