Door: Suzan Otten-Pablos

Geachte makers van Brandpunt,

'Voor aankomende zondag maken we een item over ADHD. Graag zouden we jullie promo hierin willen verwerken. Is het mogelijk dat we deze mogen gebruiken? En zitten daar kosten aan verbonden?' vraagt uw productie-stagiaire mij, per e-mail, twee dagen na de uitzending van Argos. Een dag later gaat de telefoon en wordt dezelfde vraag nogmaals gesteld. Brandpunt heeft duidelijk haast.

Omdat ik het hele zaakje, na de perikelen met Argos, niet vertrouw besluit ik flink door te vragen. 'Waar willen jullie precies aandacht aan besteden?', vraag ik. 'Aan ADHD bij volwassenen', is het antwoord. 'Maar waarom wilt u onze promo hiervoor gebruiken?' 'Nou, uw promo past helemaal bij het onderwerp, vandaar.' Maar wat voegt Brandpunt toe aan Argos?, vraag ik door. Het duurt even, maar dan komt de aap uit de mouw. Er zal worden voortgeborduurd op Argos. Want Argos is radio en Brandpunt TV.

Dat is dan duidelijk en ik verbied Brandpunt om onze promo te gebruiken. Maar bij Brandpunt zijn ze van de lange adem. 'Wilt u zelf niet deelnemen aan de uitzending dan?' 'Nou nee. De collega's van Argos hebben mij vakkundig weggejaagd. Aan programma's die niet live zijn werk ik niet meer mee'. Natuurlijk had ik graag mijn mening en ervaring met de makers van Brandpunt gedeeld. Want als volwassene met ADHD, en moeder van twee kinderen met dezelfde erfelijke aandoening, kan ik er boeken over volschrijven. En ook in mijn werk is ADHD dagelijkse kost. Maar omdat de strekking van 'Pillen via de achterdeur' me doet denken aan de stemmingsmakerij van Argos doe ik het niet.

Even kort. Rondom ADHD worden, met name door de media, te vaak mythes verspreid, waardoor er veel misverstanden bestaan. Het beeld dat in de media geschetst wordt is regelmatig ongenuanceerd, onvolledig en negatief. Dit gaat zelfs zover dat er twijfel wordt uitgesproken over de legitimiteit van deze diagnose. Ook het onderwerp overdiagnostiek wordt ongenuanceerd belicht. Er wordt nauwelijks gesproken over onderdiagnostiek. Door enkel te focussen op overdiagnostiek lijkt het alsof ook accuraat gediagnosticeerde ADHD daar het gevolg van is. Ook wordt er regelmatig bericht over de vermeende negatieve bijwerkingen van de medicatie op lange termijn. De bijwerkingen van de continue overbelasting als gevolg van de ADHD komen echter nauwelijks aan bod.

Dit eenzijdig negatieve beeld van ADHD heeft tal van schadelijke gevolgen voor mensen met ADHD en hun omgeving. Te denken valt aan kinderen die hard hun best doen, maar herhaaldelijk faalervaringen opdoen, wat in combinatie met onbegrip vanuit de omgeving de kans op een negatief zelfbeeld vergroot. Het geeft te denken dat er ouders zijn die vanwege de negatieve beeldvorming niet meer voor de medicamenteuze behandelmogelijkheid durven te kiezen. Dit omdat medicatie weggezet wordt als een gemakzuchtige oplossing van ouders die zelf geen energie en tijd in hun kind willen steken.

Het is kwalijk dat volwassenen te horen krijgen dat zij hun ADHD alleen maar als excuus gebruiken. Het risico bestaat dat mensen met ADHD door dit onjuiste beeld niet altijd de zorg (kunnen) krijgen die zij op dat moment nodig hebben. U, maker van Brandpunt, kunt bijdragen aan een positieve beeldvorming. U kunt er voor zorgen dat de beeldvorming rondom ADHD in de media zorgvuldig en accuraat wordt neergezet. Zorgvuldige beeldvorming vergroot namelijk de kans dat ieder persoon met ADHD de zorg krijgt, die hij of zij op dat moment nodig heeft.

Vol afschuw kijk ik daarom naar de uitzending en zie ik dat de beeldvorming wéér onjuist wordt neergezet, in plaats van positief. Dat vermeende deskundigen (die notabene niet eens mensen met ADHD behandelen) aan het woord zijn en dat de deskundigen en ervaringsdeskundigen, die écht iets zinnigs te melden hebben, stil blijven. Ja, ook ik blijf stil. Stil omdat ik niet mee wil werken aan een vooringenomen uitzending. Stil omdat we met polariserende journalistiek niemand verder helpen. Stil omdat ik weet dat er in mijn verhaal geknipt en geplakt zal worden. Maar het geeft me wel een verdrietig en machteloos gevoel dat ik mijn nek niet eens meer uit kan steken voor andere mensen. Want als iemand weet hoe ADHD voelt, en hoe een pietluttig pilletje helpt om weer mee te kunnen doen in de maatschappij, ben ik het wel. Knoop dat even heel goed in jullie oren!

Met vriendelijke groet,

Suzan Otten-Pablos

2/11/14