"Mama, wil jij mijn veters wat strakker strikken?", vraagt dochter. Ze is twaalf, maar motorisch nog niet altijd even handig en daarom help ik haar soms. "Vandaag even niet", zeg ik. "Je hebt het eerste uur gym, het is al laat en je moet nu echt gaan. Daarbij krijg je de ritsen niet meer dicht als de schoenen strak zitten." Ze kijkt me aan, verandert van kleur en ontploft.

"Dan ga ik wel niet naar school." Ze doet haar schoenen uit en stampt er een paar keer hard op. "Of ik doe het zelf en als ik dan val is het jouw schuld!" Dochter wordt steeds bozer en begint te gillen. "Het is allemaal jouw fout", sist ze me toe. Ze pakt haar iPad en smijt hem hard op tafel. Mijn geduld raakt een beetje op en ik gooi het apparaat ook nog maar eens. Gelukkig zit er een stevige hoes om, maar het pootje is eraf. Nu kookt ze pas echt. Ze begint compleet te flippen en ze gooit het ding door de keuken. Onderweg raakt het de broodtrommel. Die is nu ook kapot. Ravage.

Dochter stormt naar boven. Ze haalt haar telefoon en doet die hardhandig in haar tas. Het brood zit inmiddels in een andere broodtrommel, dus die gaat er ook in. Woest doet ze haar rugzak om. "Het maakt me allemaal niks meer uit!" Ze vliegt weg en gooit de deur met een harde knal achter zich dicht. Wat een toestand. Ik rijd maar een stukje achter haar aan om te kijken of alles goed gaat. Dat is gelukkig het geval.

Eenmaal weer thuis besluit ik om eerst even bij te komen. Wat en waar ging het mis? Waarom kan ze zo boos worden om een paar veters? En waarom ben ik zelf niet rustiger gebleven? Was het dan niet zo geëscaleerd? Misschien niet, maar deze buien heeft dochter vaker. Normaal gesproken reageer ik kalm, maar ook dat helpt dan niet. Meestal laat ik haar maar. Het is haar ontlading op de moeilijke wereld om haar heen.

De puberteit is bij dochter zeker niet zo heftig als bij zoon. Over het algemeen speelt de onrust vooral af in haar hoofd. Sommige mensen vinden haar zelfs rustig en begrijpen niet dat ze ADHD heeft. Pas als ze zien hoe snel ze is afgeleid en hoe slecht ze zich kan concentreren, beginnen ze het een beetje te snappen. Maar deze buien zijn er dus wel. Ze zijn heftig, maar duren gelukkig meestal niet zo heel erg lang.

Vaak zien we een woedeaanval wel aankomen. Er 'knakt' dan iets in haar en ze wordt volledig onbereikbaar. De aanleiding is in de meeste gevallen iets kleins. Bijvoorbeeld als ze iets niet kan vinden of als ze vindt dat ik haar te laat roep. Het gaat dan even niet zoals ze dacht en dat is een prima reden om te ontploffen. Op school komt dochter meestal wel weer bij zinnen. Vaak stuurt ze me een berichtje en zegt ze: 'sorry!' Zo zal het vandaag ook wel gaan. En vanmiddag houden we elkaar maar even lekker vast.